به گزارش  روابط عمومی سازمان بسیج اساتید کشور، دکتر ابراهیم صادقی گلرودباری عضو هیئت علمی دانشگاه در گفتگویی با رادیو فرهنگ در برنامه «سرزمین من» و بمناسبت روز معمار به موضوع نقش معماران در حفظ سیمای شهری و تهدید و نفوذ نرم در حوزه معماری و شهرسازی پرداخته است.

این استاد دانشگاه در این گفتگو ضمن اشاره به روز معمار و نامگذاری این روز مصادف با روز تولد شیخ بهایی گفت: این دانشمند بزرگ در سن ۴۳ سالگی شیخ الاسلام شد. یک دانشمند مسلمان شیعی ایرانی که ‌آثار ارزشمندی در معماری به ایشان منتسب است. ما معماران نیز دوست می‌داریم که خودمان را به ایشان منتسب کنیم و از این بابت هم وجاهتی داشته باشیم. این خواسته به خاطر این عالِم و این دانشمند است. این عالِم چه کسی بودند؟ این عالِم همان کسی بودند که وقتی در سن ۷۵ سالگی در اصفهان به رحمت خدا رفتند، وصیت کرده بودند که؛ در جوار حرم مطهر حضرت علی‌بن موسی‌الرضا ع به خاک سپرده شوند، وقتی ما ایرانی‌ها جهت زیارت به مشهد مقدس می‌رویم امکان ندارد که به بست شیخ بهایی نرویم و در آنجا فاتحه نخوانیم.

وی عنوان کرد: ما معماران ایرانی جهت وجاهت، خودمان را به این دانشمند مسلمان ایرانی اسلامی منتسب می‌دانیم. اما یک سوال اینجا مطرح است، چرا وقتی پنجره‌ها را رو به شهر باز می‌کنیم پیام‌هایی که از سیمای شهری به ما منعکس می‌شود حاوی معماری ایرانی اسلامی نیست؟ چرا با این پشتوانه قوی‌، شهرهای ما به این روز درآمده است؟ ملاحظه می‌فرمائید که قضیه خیلی بغرنج است. این دغدغه حتی در فرمایشات مقام معظم رهبری در دیدار خودشان با شهردار محترم تهران و اعضای شورای شهر در سال ۹۲ نیز منعکس است. ایشان صراحتا فرمودند که؛ «حقیقتاً معماری و نمای تهران، نمای یک شهر اسلامی نیست».

این استاد دانشگاه در ادامه به طرح چند سوال پرداخته و افزود: در این راستا من شما را به چند سوال توجه می‌دهم. اول آنکه؛ هدف از آموزش در دانشگاه جهت پرورش یک معمار چیست؟ آیا بیرون دادن یک معمار ایرانی اسلامی است؟ یا یک معمار غربی؟ یا احیانا هرچی پیش‌آمد، خوش‌آمد؟ این سوال اولم هست. دوم؛ بالاترین مرجعی که در کشور در واقع در حوزه معماری و شهرسازی تصمیم سازی می‌کند؛ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است. طبق ماده یک، این شورا هدف از تاسیس خودش را؛ اعتلای هنر معماری ایرانی و رعایت معماری سنتی و ملی و جنبه های اصیلش می‌داند. متعاقبا شهرداری‌ها هم طبق مواد ۹۷ و ۹۸ قانون شهرداری‌ها؛ خودشان را  مکلف کردند تا مصوبات شورای عالی شهرسازی را اجرا کنند. از طرفی دیگر هم سازمان نظام مهندسی، طبق ماده ۲ خود گفته است که هدف و خط مشی سازمان؛ تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی در معماری و شهرسازی است. با این همه شعارهای خوب با این وجاهت و پشتوانه‌ قوی که به معماران از شیخ بهایی انتساب داده شده، و از همه مهمتر، ساختمان‌ها و میراث ماندگاری که از گذشته تا به حال داریم، که  البته بزرگترین پشتوانه ما هست. پس چرا سیمای شهرهای ما به این شکل هستند؟

رئیس بسیج اساتید دانشگاه آزاد تهران غرب در پاسخ به این سوال مجری رادیو فرهنگ که آیا این مسئله فقط به معماران مربوط می‌شود؟ یا نه، آنچه که معماران رقم می‌زنند، آنچه که مهندسان رقم می‌زنند؛ بازتابی است از خواست و ذائقه و سلیقه مردم، گفت: حقیقت امر اینست که؛ معماری و هنر یک ابزار تمدن ساز است و معماری سهم بسیار زیادی در این حوزه دارد. مثلآ آمریکایی‌ها معتقدند؛ ما که بلدیم ساختمان‌های آنچنانی و اینچنانی بسازیم ما متمدن‌ هستیم و شما که بلد نیستید بسازید؛ شما غیر متمدن‌ هستید و به ما باید حق وحوش بدهید! خُب، جالب اینجاست، آمریکایی‌هایی که شاید قدمت شان به ۲۰۰ سال به زور برسد؛ در وحشی گری و کُشتن سرخپوستان و به تاراج بردن ثروت آنها مشهورند؛ در نتیجه برای خودشان یک پرچم کذائی به نام تمدن درست کردند و اصلا مبارزه بر سر  برافراشتن این پرچم تمدن هاست. اینکه می فرمایید که یک شخص خاصی یا فلانی در این کار دخیل بوده! من این را به عنوان یک آسیب‌شناسی پیشنهاد می‌دهم بررسی شود و اگر بخواهم یک جمله کلیدی بگویم که جهت اصلی توضیحات را ختم کنم اینست « تهدید و نفوذ نرم در حوزه معماری و شهرسازی». این چیزی است که اتفاق افتاده است. بنابراین ما شاهد پرچم‌های خیلی خوبی در داخل کشورمان هستیم. ولی چرا در عمل اتفاقی که لازم است بیافتد و شایسته و بایسته ایرانیان است، اتفاق نیفتاده! و شاهد آسیب‌های فراوانی هستیم. این آسیب‌ها خود تبدیل شده به محل تهدید و در واقع این وضعیت موجود را سبب شده است. البته سلیقه‌های مردم هم نقش دارد. ولی خُب، معمار خودش دکترین این کار را دارد و او باید سرنوشت معماری و ساختمان‌ها را خوب رقم بزند و باید عالِم به این موضوع باشد.

وی در خصوص ذائقه سازی  نیز عنوان کرد: به همین ترتیب که معماران دخیل هستند، سازمان‌ها دخیل هستند، دانشگاه‌ها دخیل هستند، دشمنان ما به خاطر آن کینه توزی‌ای که دارند و شعار برافراشتن پرچم تمدن‌ها را دارند؛ آنها دخیل هستند و همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند تا اینکه وضعیت موجود به این شکل که، متاسفانه مواجه هستیم پیش برود. این موضوع نیازمند ریشه یابی است و باید درباره آن بیشتر صحبت کرد.

انتهای پیام/